کوچینگ (Coaching) چیست؟

کوچینگ (Coaching) مجموعه ای از گفتگوها میان کوچ (Coach) و فرد مراجعه کننده (مراجع) است. اما وجه تمایز این گفتگو، تاثیر گذاری این مکالمات بر فرد مراجعه کننده است. گفتگوی کوچینگ بر فهم، آگاهی، رفتار و پیشرفت فرد تاثیر می گذارد که این پیشرفت می تواند شامل دست یابی به اهداف، حل یک مشکل یا کسب آگاهی بیشتر و ایجاد تغییر باشد.

کوچ به دنبال ایجاد گفتگویی است که این گفتگو، فرد را در تحقق اهدافش و یا حل مسائله اش کمک می کند.کوچ های ماهر، مهارت های پرسیدن، گوش دادن، مشاهده کرده و بازخورد دادن و … را ترکیب می کنند تا گفتگوی پرحاصل و آگاهی بخشی را برای مراجع رقم بزنند.

در این گفتگو فرد مراجعه کننده بر موقعیت و وضعیت خود تمرکز می کند به طوری که آگاهی و درک بالاتری را بدست می آورد. بعلاوه، شیوه های جدیدی برای حل مساله، کسب نتایج بهتر و تحقق اثر بخش تر اهداف خود بدست می آورد.

کوچ همانند یک آینه ی شفاف واقعیت هایی را که می بیند جلوی شما می گذارد. کوچ همانند یک فردی عمل می کند که یک چراغ قوه را روشن می کند و آن چراغ قوه را به دست شما می دهد تا مسیرتان را نورانی تر و واضح تر ببینید. کوچ به شما مشاوره نمی دهد، نکته ی خاصی را توصیه نمی کند و آن را بجای شما انجام نخواهد داد. اگر کوچ این کار را انجام دهد مسئولیت و در نتیجه قدرت شما را از بین برده است.

کوچ های حرفه ای بجای اینکه کارتان را انجام دهند، سعی می کنند با همراهی و ایجاد آگاهی، در فرآیندی تدریجی شما را توانمند تر سازند. کوچ های تاثیر گذار، به گفتگوهایی کمک می کنند که آگاهی و بینش فرد را افزایش می دهند و همچنین توانمندی ها و گزینه های در دسترس فرد را ارتقا می دهد.

رابطه ی کوچ و فرد مراجعه کننده، رابطه ای از جنس نصیحت یا پدر و فرزندی نیست، بلکه رابطه ای از جنس برابری و مشارکت و همراهی است. کوچ تصور نمی کند که از جایگاه یا دانش بالاتری برخوردار است که بخواهد چیزی یا کسی را تعمیر کند، بلکه هدف کوچ همواره این است تا همراهی کند تا خود فرد توانایی اش را در انجام این کار نشان دهد تا در همه ی مسائل مشابه، از این توانمندیش بهره ببرد.

تمامی کوچ های واجد شرایط، با اصول اخلاقی موافقت کرده اند که از حریم شخصی فرد مراجعه کننده، محافظت کنند. بنابر این محتوای گفتگوی کوچینگ کاملاً محرمانه است و فرد مراجعه کننده به راحتی می تواند به خود اجازه دهد صحبت ها و دغدغه های خود را نزد کوچ بازگو نماید.

کوچینگ یا مربی گری را به گونه های مختلفی تعریف نموده اند اما برای اینکه با این مفهوم بیشتر و بهتر آشنا شویم، نگاهی به تعریف کوچینگ از نگاه فدراسیون بین المللی کوچینگ (ICF) و همچنین یکی از افراد تاثیرگذار این حوزه می اندازیم:

«همراهی کوچ با مراجعه‌کننده‌ در یک فرآیند فکری عمیق و خلاقانه که الهام‌ بخش او برای به حداکثر رساندن توانایی های حرفه‌ای و شخصی است». فدراسیون بین المللی کوچینگ ICF

«کوچینگ، گشودن پتانسیل های افراد برای به حداکثر رساندن عملکرد آنان است. کوچینگ کمک می کند تا بجای آموزش، شخص خودش یاد بگیرد.» “جان وایت مور”

کوچینگ (Coaching) چه چیزی نیست؟

کوچینگ با منتورینگ، تدریس، روان درمانی و مشاوره متفاوت است.

• در منتورینگ (Mentoring)، شخصی موفق و با تجربه در یک حوزه، تجربیات خود را در آن حوزه، به صورت مستقیم به فردی که در این زمینه نیاز به تجربیات او دارد و یا در این حوزه با مشکلاتی مواجه شده است منتقل می نماید. در این فرآیند، فرد کم تجربه تر در کنار فرد با تجربه قرار می گیرد تا از تجربیات او بهره ببرد.
• در تدریس (Teaching)، فردی که در حوزه ای دانش مربوط به آن حوزه را کسب نموده است و متخصص آن حوزه می باشد، با ارائه ی مطالب آموزشی، دانش خود را به فرد مورد نظر آموزش می دهد تا او این دانش جدید را فراگرفته و از آن استفاده نماید.
• در روان درمانی (psychotherapy)، روان درمانگر به بررسی مشکلات سلامت روان می پردازد و اگر فردی دچار مشکلات روانی شده باشد می تواند از روان درمانگر برای بهبود سلامت روان خود کمک بگیرد.
• در مشاوره (Counseling)، مشاور عموماً با بررسی مسائل فرد، به فرد مراجعه کننده در موضوع مورد نظر به صورت مستقیم توصیه می کند، راه حل می دهد و راه کار ارائه می کند.

اما در کوچینگ، فرد با همراهی کوچ، راه حل ها را از درون خودش بدست می آورد، راه حل هایی که منحصر به فرد و متناسب با شرایط خاص خود اوست. کوچینگ با ایجاد آگاهی در مراجعه کننده، باعث می گردد تا فرد مراجعه کننده برای رسیدن به اهداف خود و یا حل مسائل خود، بینش تازه ای داشته باشد، راه حل های جدیدی بیابد و خودش اقدامات مفیدی را طرح ریزی نماید. کوچینگ نگاهی آینده محور دارد و بر مبنای عمل و اقدام است.

لازم به ذکر است که هر کدام از 4 متد دیگری که ذکر شد، در جای خود ضروری و مفید هستند و لزوماً جای یکدیگر را نمی گیرند و فرد مراجعه کننده متناسب با نیاز و شرایط خود، ممکن است به یکی از موارد ذکر شده نیاز داشته باشد. همچنین ذکر این نکته ضروری است که گاهی ممکن است فردی در چند شاخه متعدد دارای تخصص، مهارت و صلاحیت باشد و بتواند در چند شاخه فعالیت نماید.

به عنوان مثال ممکن است یک مشاور روانشناس در عین داشتن تخصص مشاوره ی روانشناسی، تخصص لازم در حوزه ی کوچینگ را نیز کسب کرده باشد و به صورت مجزا در هر 2 شاخه فعالیت نماید و یا یک کوچ حرفه ای، علاوه بر کار کوچینگ، با داشتن صلاحیت، دانش و تخصص لازم، در سازمان ها به کار مشاوره و یا تدریس بپردازد و به صورت جداگانه در هر 2 شاخه فعالیت نماید.

برای آشنایی بیشتر با کوچینگ می توانید کلیپ های کوچینگ به زبان ساده و کلیپ کوچینگ را بهتر بشناسیم را مشاهده نمایید